Yüzde 15 olarak uygulanan gelir vergisinin ilk diliminde belirlenen 13.000 TL'lik üst limit en çok kimi etkileyecek?
27.12.2016 tarih ve 29931 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 296 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde 2017 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesi;
13.000 TL'ye kadar % 15
13.000 TL'den 30.000 TL'ye kadar % 20
30.000 TL'den 70.000 TL'ye kadar % 27
70.000 TL'den fazlası için % 35 olarak belirlenmiştir.
%15 lik gelir vergisi dilimi için üst sınır 2012 yılında 10.000 TL, 2013 yılında 10.700 TL, 2014 yılında 11.000 TL, 2015 yılında 12.000 TL ve 2016 yılında 12.600 TL olarak belirlenmişken üst limitin 2017 yılı için 13.000 TL olarak belirlenmesi, ücret ve maaş geliri elde edenlerin tamamını doğrudan etkileyecektir. Kamu görevlilerinin hepsinin yıl içerisinde %20 lik dilime gireceği, çoğunun da %27 lik dilime gireceğini söyleyebiliriz. Asgari ücretle çalışanlar da 2017 Eylül ayı itibarıyla %20 lik gelir vergisi dilimine gireceklerdir. Bu açıklamalarımız, maaş ve ücretlerin önemli bir kısmının gelir vergisine kesileceğini göstermektedir.
657 sayılı Kanuna tabi personel arasında gelir vergisi oranlarının en çok mağdur ettiği statü kuşkusuz 4/C ye tabi geçici personellerdir. 4/C li personelin elde ettiği ücret gelirinin hemen hemen tamamından gelir vergisi kesilmekte ve vergiden muaf tutulan kısmı çok az olması sebebiyle gelir vergisi matrahları yükselmektedir. 4/C li personelin aldığı maaştan daha yüksek gelir vergisi matrahı bulunmaktadır. Bu nedenle, 4/C li personeller yüksek gelir vergisi dilimlerine diğer kamu personellerine nazaran daha önce girmektedir.
4/C statülü personel ücret kalemlerinin vergilendirilmesi ile ilgili gariplikler sadece bununla sınırlı değil. Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2016 ve 2017 Yıllarını Kapsayan 3. Dönem Toplu Sözleşmenin 23 üncü maddesine öngörülen aile yardımı ödeneği ve 24 üncü maddesinde öngörülen ek ödeme, 4/C (geçici personel) statülü personelin 666 sayılı KHK'da belirlenen Ek Ödemelerden ve 657 sayılı Kanunda yer alan aile yardımından yararlandırılmaması nedeniyle var olan mağduriyetlerinin giderilmesi için yapılmış aynı mahiyette ödemelerdir. 666 sayılı KHK'da belirlenen Ek Ödemeler ve 657 sayılı Kanunda yer alan aile yardımı ödeneği gelir vergisinden muaf iken 4/C statülü personele ödenecek ek ödemeden ve aile yardımı ödeneğinden gelir vergisi ve damga vergisi kesilmesi ayrıca bir eşitsizliktir.
Sonuç olarak, 657 sayılı Kanunun 4/C maddesi uyarınca geçici personel olarak çalışan personelin ücretlerden, vergilerden, yardımlardan, sosyal haklardan, statülerinden ve diğer özlük haklarından saymakla bitmeyecek mağduriyetlerinin artık çözülmesi gerektiğini düşünmekteyiz.