Hükümetin, karşılıksız çeklere karşı yeniden getirmeyi öngördüğü hapis cezasına, esnaftan karşı teklif geldi. Esnaf, ödenmeyen çeklere yönelik "kasko" benzeri uygulamayı öneriyor.
Ödenmeyen çek sayısının artması üzerine harekete geçen hükümet, karşılıksız çeke hapis cezasını geri getiriyor. Düzenlemenin hapis yerine sigorta sistemi getirmesini isteyen esnaf ise, tasarıya kanunlaşmadan müdahale etmeye hazırlanıyor. TESK'in talebi, çekte bankaların da yük alacağı bir sigorta sistemi.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, CNN Türk'te yaptığı açıklamada, çeke ilişkin düzenlemelerin Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli başkanlığında yapılan çalışmalarla son şeklini aldığını belirtti. Tüfenkci, tatile girmeden önce Meclis'e, gönderilecek düzenlemenin karşılıksız çeke hapis cezası getirdiğini hatırlatarak, "Karşılıksız çek verenlere tazyik hapsi denen, çeki ödemediği takdirde 1 ve 6 ay arasında değişecek bir hapis cezası getirdik. Bu hapis cezası ertelenemeyecek ve normal ceza muhakemesi kanunundan farklı olacak" dedi.
Adalet Bakanı BEKİR BOZDAĞ da, TBMM Başkanlığına sevk edilecek tasarıda çekin karşılıksız çıkması halinde önce adli para cezası öngörüleceğini, bunun ödenmemesi halinde de hapse dönüşeceğini söyledi. Adli para cezasının, çekte karşılıksız kalan miktardan daha az olamayacağını belirten Bozdağ, çekin ödenmesi halinde ise para cezasının ortadan kalkmış olacağını vurguladı.
Karekodlu takip
Düzenlemeler kapsamında çekte karekodunun geri geleceği bildiriliyor. Bankaların, çeki veren hakkında gördüğü riski, vatandaş da bilgisayar veya cep telefonu aracılığıyla görebilecek. Çeki verenin daha önceki ödenmemiş çekleri, haciz ve ihtiyati tedbir kararları, iflas erteleme talepleri bu kapsamda takip edilebilecek. TBMM'ye gönderilecek düzenlemeyle çeklerini ödemeyenler, başka şirket kurup yönetemeyecek.
Ancak esnaf, düzenlemeye bu şekliyle sıcak bakmıyor. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, çekte hapis düzenlemesininin tekrar getirilmesini eleştirerek, "İçerde yatarak borç ödenmez. Bankalar da elini taşın altına sokmalı" dedi. Çeklerin sigortacılık sistemine dahil olması gerektiğini belirten Palandöken, çeklerin 1.000-5 bin TL gibi miktarlar arasında sigortacılık sistemine dahil olduğunu, bu kapsamın genişletilmesi gerektiğini söyledi.
Çekte "kasko" benzeri bir yöntem önerdiklerini belirten Palandöken, bankalarca çeki sigortalanan şirketin, çeki ödememesi halinde sigortasının bozulmuş olacağını, bunun da primleri artıracağını vurguladı. Palandöken, bankaların da riski belli oranda paylaşması gerektiğini söyledi.
Günübirlik şirketler
Çek sorununun sistem içinde çözülmesi gerektiğini ifade eden Palandöken, "Adam günübirlik şirket kuruyor. Çek keserek bütün piyasayı dolandırıyor. Hayatında beyanname vermemiş. Normal bir esnaf, karşılığı olmadan çek kesmez zaten. Günübirlik şirket kurulmasın. Geçmişine bakılsın" dedi.
İflas ertelemeye yıl ayarı
İş dünyasını ilgilendiren bir düzenleme de, Adalet Bakanlığı'ndan geliyor. Bakanlığın tasarısına göre, bir şirketin iflas ertelemesi isteyebilmesi için mali durum iyileştirme projesini mahkemeye sunması gerekecek. Mahkeme, istediği belgeleri temin edemezse, iflas kararı verecek. Tasarıyla, 4 yıla kadar uzatılabilen iflas erteleme, 2 yıla indirilecek. Bunun gerekçesinin de firmanın 2 yıl içinde kendini yenileyebileceği, mevcut süre olan 4 yıl içinde piyasayla ilişkilerini daha da bozmaması olduğu öğrenildi.