Küresel ticarette korumacılık uygulamaları yükselişte. Türkiye’de 2011’den bugüne yayınlanan 21 ilave gümrük vergisi kararıyla mobilyadan ayakkabıya, şampuandan tekstil ürünlerine pek çok farklı sektörde ilave vergi uygulanıyor. 2017 rakamlarına göre Türkiye’de ithalatta tahsil edilen gümrük vergisinin yüzde 53’ü oranında ilave gümrük vergisi tahsilatı yapılıyor.
KPMG Türkiye Gümrük ve Dış Ticaret Hizmetleri Şirket Ortağı Murat Palaoğlu, ilave gümrük vergisi uygulamasının son yıllarda sektör ve ürün bazında hızlı bir genişleme gösterdiğine dikkat çekti. Bugün Türkiye’de ithalatta tahsil edilen gümrük vergisinin yarısından daha fazla oranda ilave gümrük vergisi tahsilatı yapıldığını vurgulayan Palaoğlu, ilave vergi uygulamasının artış trendinde olduğunu kaydetti.
Palaoğlu, ilave verginin özellikle tüketici ürünlerinde cebimize nasıl yansıdığını şöyle anlattı:
Evlerimizdeki mobilyalardan her gün kullandığımız şampuan, parfüm gibi kişisel bakım ürünlerine, kırtasiye malzemelerinden tekstil ürünlerine birçok kalemde ilave gümrük vergisi uygulanıyor ve yükselen maliyet ürünlerin fiyatını etkiliyor.
Örneğin; Avrupa Birliği’nden gelen üçüncü ülke menşeli ve fiyatı 100 TL olan bir çift ayakkabı için ithalat esnasında yüzde 50 oranında İlave Gümrük Vergisi (İGV) uygulanıyor. Söz konusu ilave gümrük vergisinin, KDV’nin matrahına da ilave edilmesiyle ilk satış fiyatı 100 TL olan bir ayakkabının toplam maliyeti ithalatçı için 162 TL’ye ulaşıyor ve tüketiciye de bu tutar üzerinden fiyatlandırılıyor. Yani tüketici, İGV uygulaması olmasaydı sadece KDV’sini ödeyerek 108 TL’ye alabileceği ayakkabılar için yüzde 50 artışla en az 162 TL ödemek zorunda kalıyor.
Orta Vadeli Program’da Gümrük Birliği revize edilecek mi?
Murat Palaoğlu, Orta Vadeli Program’da Gümrük Birliği’nin revize edilmesinin yanı sıra yerli üreticiyi koruyacak tedbirlere de yer verileceğine dair işaretler bulunduğunu hatırlatarak, şöyle konuştu:
Bu veriler bize ilave gümrük vergisi uygulamasının her geçen gün etkisini artıracağını söylüyor. O halde dış ticaretin önemli konulardan biri haline gelen ilave gümrük vergilerinin düzenli olarak takip edilmesi gerekiyor. Dünyada yükselen korumacılık trendleri ile paralel bir uygulama olarak karşımıza çıkan ilave gümrük vergileri son tahlilde; ithalatın giderek daha maliyetli hale gelmesine yol açıyor.
İGV tüketiciyi direkt olarak olumsuz etkiliyor!
Güneş gözlüğü, kırtasiye ve temizlik malzemeleri gibi ürünler üzerinde getirilen ilave gümrük vergileri kaçınılmaz olarak tüketicileri de olumsuz etkiliyor. Uygulamaların yerel üreticiye katkısı kadar; tüketici üzerindeki yüklerinin de dikkate alındığı analizlerin bir arada yapılmasında fayda var.
Serbest Ticaret Anlaşmaları yükseliyor
Murat Palaoğlu küresel ticarette son dönemde birbiriyle çelişen iki kavramın öne çıktığını belirterek, “Bir yandan ‘Serbest Ticaret Anlaşmaları’ (STA); diğer yandan ise ‘korumacılık’ uygulamaları yükseliyor. STA’larla belirli ülkelerle ticaretin artması teşvik edilirken; Brexit, anti-damping uygulamaları, ilave gümrük vergileri (İGV) gibi korumacılık uygulamalarıyla da yerli üreticinin korunduğu ve ithalatın kontrol altına alınmaya çalışıldığı görülüyor” dedi.
Tekstil sektöründe gümrük vergisi
Türkiye’de ilave gümrük vergisinin 2011’de tekstil sektöründe uygulamaya konularak hayatımıza girdiğini belirten Palaoğlu, şöyle devam etti:
“Yıllar içerisinde İGV’nin uygulama alanı genişledi ve bugüne kadar yayınlanan 21 ilave gümrük vergisi kararıyla; pek çok farklı sektörde İGV uygulanmaya başlandı. Son yıllarda artan İGV uygulamalarıyla; Türkiye’ye yapılan ithalatlarda tahsil edilen gümrük vergisinin yarısı kadar ilave gümrük vergisi (İGV) tahsilatı yapıldığı görülüyor.”