Maliye Bakanlığı tarafından şirketlere ve şirket hissedarlarına kesilen vergi cezaları, ölüm halinde düşer mi? Vergi sisteminde sık sık tartışma konusu olan bu konuyla ilgili ilgili Danıştay emsal niteliğinde bir karar verdi. Yüksek mahkeme, vergi cezalarının ölüm halinde mirasçılardan talep edilemeyeceğini hükmetti.
ulaştığı mahkeme tutanaklarına göre örnek dava, bir akaryakıt şirketinin ortaklarından birisinin vefat etmesi üzerine açıldı.
Vergi idaresi, akaryakıt ve otomotiv alanında faaliyet gösteren şirkete vergi cezası kesti. Şirketin ortaklarından birisinin vefat etmesi üzerine, mirascılarına hisseleri oranında ödeme emri gönderildi.
Konu vergi mahkemesine taşındı. Vergi Mahkemesi, vergi cezalarından mirasçıların sorumlu olamaycağını belirterek, ödeme emrinin iptal edilmesi yönünde karar verdi.
Maliye Bakanlığı ise bu kez kararı itiraz etti.
Danıştay da, Vergi Mahkemesi'nin kararına katılarak, vergi cezalarından mirasçıların sorumlu tutulamayacağını hüküm altına aldı.
Konuyla ilgili davanın özeti şöyle:
T.C.
DANIŞTAY
3. DAİRE BAŞKANLIĞI
ESAS NO. 2013/5782
KARAR NO. 2015/580
KARAR TARİHİ. 11.2.2015
2709/m.38
213/m.331,333,372
ÖZET:Ölüm halinde vergi cezası düşer, mirasçılardan istenemez. (VUK 372) Şirket yetkilisi olan muris, şirket hakkında kesilen vergi ziyaı cezasından sorumlu olsa bile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 331. maddesinde vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenlerin vergi cezaları ile cezalandırılacaklarının; Yasa'nın 372. maddesinde, ölüm halinde vergi cezasının düşeceğinin kurala bağlandığı, sözü edilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, şahısların işledikleri suçlara istinaden adli veya idari merciler tarafından cezaların yalnızca suçu işleyen kişiye yönelik olarak infaz edilebileceği, cezanın bir başkasına yöneltilmesi mümkün olmadığı gibi miras yoluyla mirasçılarına geçmesine de olanak bulunmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu ödeme emrinin vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmında yasaya uygunluk görülmediği .
İstemin Özeti : Davacı adına, ... Akaryakıt Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketine ait Ocak 2001 dönemine ilişkin katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, gecikme faizi ve yargı harcından oluşan kamu alacağının tahsili amacıyla şirketin ortağı ve kanuni temsilcisi S.K.'un mirasçısı sıfatıyla ve miras hissesi oranında düzenlenen 04.05.2010 tarih ve 83 takip numaralı ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır. Van Vergi Mahkemesinin 18.02.2011 gün ve E:2010/321, K2011/34 sayılı kararıyla; borçlu şirketten tahsil imkanı bulunmadığının mal varlığı araştırmasıyla tespit edilmesi ve davacının mirasçısı olduğu şirketin kanuni temsilcisinin vefat etmesi üzerine, süresi içinde mirası reddetmeyen davacı adına düzenlenen ödeme emrinin katma değer vergileri, gecikme faizleri ve yargı harçlarına ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının "Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar" başlıklı 38. maddesinin yedinci fıkrasında, ceza sorumluluğunun şahsi olduğu hükmünün yer aldığı, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 331. maddesinde vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenlerin vergi cezaları ile cezalandırılacaklarının; Yasa'nın 372. maddesinde, ölüm halinde vergi cezasının düşeceğinin kurala bağlandığı, sözü edilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, şahısların işledikleri suçlara istinaden adli veya idari merciler tarafından cezaların yalnızca suçu işleyen kişiye yönelik olarak infaz edilebileceği, cezanın bir başkasına yöneltilmesi mümkün olmadığı gibi miras yoluyla mirasçılarına geçmesine de olanak bulunmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu ödeme emrinin vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmında yasaya uygunluk görülmediği gerekçesiyle, ödeme emrinin vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmı iptal edilmiş, diğer kısımları yönünden ise dava reddedilmiştir.
Davalı idare tarafından; 213 sayılı Yasa'nın 333'üncü maddesi uyarınca tüzel kişilerin kanuni temsilcilerinin vergi sorumluluğu hakkında bu kanunun 10. maddesi hükmünün vergi cezaları hakkında da uygulanacağı, ölüm gerçek kişiler için söz konusu olduğundan, tüzel kişi adına kesilen cezanın terkin edilemeyeceği ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenmiştir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Tetkik Hakimi Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar Vergi Mahkemesi kararının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince işin gereği görüşülüp düşünüldü:
SONUÇ : Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan Vergi Mahkemesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, temyiz istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar kararın isteme konu yapılan hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddine ve kararın sözü edilen hüküm fıkrasının onanmasına, 11.02.2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.